Interniaeth a Gwobrau a Chydnabyddiaeth 2023

Rwyf yma i ddweud wrthych am fy mhrofiad fel intern gwasanaethau proffesiynol fel rhan o raglen lleoliad Haf Prifysgol Caerdydd. Fy nod hefyd yw cyfeirio eich sylw at obaith gwahanol ond llawn cyffro: cyfryngau cymdeithasol ac allgymorth! Fy enw i yw Vijayatha Vijayaraghavan, ac am fis rydw i wedi gweithio fel intern ar gyfer y Prosiect Mentora Ffiseg. Nod y prosiect mentora Ffiseg yw cynyddu’r nifer sy’n manteisio ar Safon Uwch Ffiseg yng Nghymru drwy ymgysylltu ag ysgolion. Mae myfyrwyr israddedig ac ôl-raddedig o brifysgolion Cymru yn cael eu neilltuo i ysgolion ledled Cymru i fentora ffisegwyr uchelgeisiol.

Yn ystod y cyfnod y gwnes i fewngofnodi, roeddwn i’n gallu cymryd rhan yn y gwaith o drefnu a chynnal seremonïau gwobrwyo i anrhydeddu mentoreion a mentoriaid oedd wedi cymryd rhan yn y prosiect. Un o rannau mwyaf cyffrous fy interniaeth oedd ymweld â phrifysgolion eraill i gynnal y seremonïau gwobrwyo a chyflwyno tystysgrifau i fyfyrwyr. Cefais sgwrs gydag athrawon a mentoriaid am eu profiadau gyda ffiseg, a hyd yn oed gyflwyno gweithdy sy’n gysylltiedig â ffiseg yn un o’r digwyddiadau. Roedd yn gyfle anhygoel i gael profiad ymarferol gyda chyfathrebu allgymorth a gwyddoniaeth yn y maes.

Cyfryngau Cymdeithasol

Fel rhan o fy interniaeth, cefais y dasg o greu trydariadau ar gyfer diwrnodau ymwybyddiaeth ffiseg amrywiol trwy gydol y flwyddyn. Roedd yn gyfle i mi helpu i ledaenu ymwybyddiaeth am ffiseg i’r cyhoedd.  Ar y dechrau, doeddwn i ddim yn siŵr sut i fynd i’r afael â hyn. Sut ydych chi’n cyddwyso syniadau a damcaniaethau cymhleth i 280 o gymeriadau neu lai? Ond ar ôl rhywfaint o daflu syniadau a digon o dreial a chamgymeriad, roeddwn i’n gallu gwneud hynny. Dyma rai enghreifftiau o drydariadau a grëais ar gyfer diwrnodau ymwybyddiaeth ffiseg gwahanol:

Seremonïau Gwobrau a Chydnabod

Cynhaliwyd y seremoni wobrwyo gyntaf ym Mhrifysgol Abertawe, yr ail ym Mhrifysgol Caerdydd, a’r drydedd ym Mhrifysgol De Cymru. Roedd gennym ni dunelli o fagiau nwyddau i’w llenwi ag eitemau fel bathodynnau, llyfrau nodiadau a beiros. Roedd yn her cael popeth yn iawn! Nesaf ar y rhestr o dasgau roedd ysgrifennu tystysgrifau ar gyfer yr holl fentoreion a fyddai’n cymryd rhan mewn gwahanol weithgareddau trwy gydol y dydd. Roedd yn rhaid i ni sicrhau bod pob tystysgrif yn edrych yn broffesiynol ac yn raenus. Wedi hynny, y dasg olaf oedd cludo’r lluniaeth a’r gwobrau i’r lleoliad.

Aeth y seremoni wobrwyo yn Abertawe yn ddidrafferth, a chafodd y myfyrwyr eu tystysgrifau gan David Rees AS. Roedd y digwyddiad hefyd yn cynnwys darlith ar dyllau duon gan un o athrawon y brifysgol, taith o amgylch yr Adran Ffiseg, ac arddangosiad labordy addysgu o ddefnyddio nitrogen hylifol. Fy hoff ran o’r digwyddiad oedd y gweithdy hela llwch sêr a gynhaliodd Dr. Sarah Roberts fel rhan o raglen allgymorth ‘Helwyr Llwch Sêr’ a ariennir gan y STFC. Roedd y gweithdy’n cynnwys casglu samplau o ronynnau o’r ddaear ym Mhrifysgol Abertawe gan ddefnyddio magnetau a’u harsylwi o dan ficrosgop i ddod o hyd i ficrofeteorynnau. Cefais gyfle i weld un ac roedd yn wirioneddol syfrdanol. Roedd yn wrthrych sgleiniog bach, bron yn sfferig, a oedd wedi dod o’r gofod ac wedi glanio ar y Ddaear. Roedd yn wirioneddol ryfeddol gweld rhywbeth fel hyn â’m llygaid fy hun.

Cynhaliwyd yr ail seremoni wobrwyo ym Mhrifysgol Caerdydd, a chefais y dasg o fod yn ffotograffydd swyddogol ar gyfer y digwyddiad yn ogystal â helpu i’w drefnu. Roedd yn hwyl oherwydd gallwn i ddal golwg y digwyddiad o’m llygaid i. Derbyniodd myfyrwyr o ysgolion Pencoed, Rhisga a Whitmore eu tystysgrifau gan Dr Chris North. Yn y prynhawn, cefais gyfle i gynnal gweithgaredd Generation Tech o’r teitl ‘Fuzzy Faces’ ar gyfer y mentoreion. Roedd yn gyfle prin, oherwydd dim ond ar gyfer Blynyddoedd 3-5 yr oeddwn wedi gwneud y gweithgaredd ac nid ar gyfer disgyblion TGAU. Roedd grŵp ffocws mentoreion a gweithgaredd arall a gynhaliodd Dr Chris North ochr yn ochr â fy ngweithdy fy hun. Yr hyn a ddysgais o’r digwyddiad hwn oedd cyfathrebu gwyddoniaeth mewn ffordd fwy effeithlon i ddisgyblion lefel TGAU a chael adborth anhygoel ganddynt.

Cynhaliwyd y drydedd seremoni wobrwyo ym Mhrifysgol De Cymru. Roedd mentoreion o Dredegar ynghyd â’u hathrawes, Sophie Dobbs. Derbyniodd y mentoreion eu tystysgrifau priodol a’u bagiau nwyddau gan eu hathro. Huw Rees, Swyddog Rheoli Prosiect ar gyfer Bute Energy, gynhaliodd y gweithgaredd cyntaf. Cwmni ynni adnewyddadwy Cymreig yw Bute Energy. Cyflwynodd y sesiwn genhadaeth ac arwyddair Bute Energy i ddechrau, yna esboniodd ddargludyddion, ynysyddion a lled-ddargludyddion. Yna dyfeisiodd y mentoreion atebion i gysylltu ffermydd gwynt yng nghanolbarth Cymru â rhwydwaith agosaf y Grid Cenedlaethol. Roedd yn drawiadol gweld meddyliau ifanc yn cydweithio i ddod o hyd i ffordd ymarferol a chreadigol o ddatrys problem ddamcaniaethol. Yr ail weithgaredd oedd sgwrs gan Gymdeithas Rocketry ar y gofod a thueddiadau gofod cyfredol. Aethpwyd â’r myfyrwyr ar daith o amgylch yr Adran Awyrofod ac roeddent yn gallu gweld sawl math o offer. Un o’r profiadau bythgofiadwy a gefais i a’r mentoriaid oedd profi’r efelychydd hedfan a chymryd golwg o gwmpas y hangar awyrofod. Wrth i’r diwrnod ddirwyn i ben, cefais y pleser o ymgysylltu â’r Sophie Dobbs rhyfeddol, gan ddarganfod ei hangerdd di-ildio tuag at gynaliadwyedd. Mae Sophie yn sefyll fel un o’r athrawon mwyaf ymroddedig a brwdfrydig i mi ddod ar ei draws erioed, a cherddais i ffwrdd gyda gwersi amhrisiadwy a mewnwelediadau dwys.

Fel intern, roeddwn i’n teimlo bod fy nghysylltiadau ag amrywiol fentoriaid profiadol yn hynod fuddiol a goleuedig. Trwy ymgysylltu â nhw, roeddwn yn gallu deall sut y daeth y mentoriaid hyn â chysyniadau cymhleth yn fyw, gan feithrin awyrgylch o chwilfrydedd a brwdfrydedd ymhlith myfyrwyr. Roedd y profiad hwn nid yn unig yn dyfnhau fy ngwerthfawrogiad o ymroddiad yr addysgwyr i’w crefft ond hefyd yn atgyfnerthu fy ymrwymiad i feithrin cariad at ffiseg yng nghenedlaethau’r dyfodol. Cefais fewnwelediadau amhrisiadwy i ddulliau effeithiol o roi gwybodaeth i fyfyrwyr.

I grynhoi, mae fy nhaith interniaeth wedi bod yn antur gyfoethog a goleuedig. Ar hyd y ffordd, rwyf wedi mireinio setiau sgiliau yn y byd go iawn, wedi meithrin cysylltiadau proffesiynol parhaus, ac wedi cael mewnwelediadau dwfn i’r diwydiant sy’n esblygu’n barhaus. Heb os, mae cofleidio’r heriau bywiog a manteisio ar y cyfleoedd niferus a gynigir gan yr interniaeth hon wedi gosod y llwyfan ar gyfer gyrfa lewyrchus sydd o’m blaen yn fy maes dewisol. Wrth i mi fyfyrio ar y profiad trawsnewidiol hwn, rwy’n hynod ddiolchgar i Georgie a Celina, a arweiniodd fi drwy gydol yr interniaeth.